صداقت از نظر عرفان
از نظر لغوی معنای صداقت عبارت است از درستکاری، اخلاص و کلمه متضاد صداقت نادرستی و عدم اخلاص می باشد. موضوع صداقت یکی از مهمترین اصول رابطه انسان با دیگران و نیز رابطه انسان با خداوند می باشد، هر گونه عدم درستکاری در روابط بین انسانها سبب بی اعتمادی و نفاق خواهد شد. و بطور مسلم هر یک از ما واقعا دوست داریم آنچه را که می شنویم بر اساس صداقت باشد و فریب و یا نیرنگی در کار نباشد و چقدر جای افسوس دارد زمانیکه متوجه می شویم که دوست صمیمی ما و یا یکی از اعضاء خانواده ما در کار و یا قول خود صادق نبوده است.
بطور یقین نباید به صدق گفتار کسی اعتماد نمود مگر آنکه آن شخص در عمل صداقت خود را نشان دهد و این مهم بعهده خود ما هم هست که در عمل صادق باشیم، در کردار وگفتار انسان صادق شیرینی وجود دارد که سبب آرامش انسان می شود. صداقت یکی از برجسته ترین صفات نیکوی انسان است و آنکه فاقد صداقت و درستکاری باشد همواره سبب ضرر و زیان به خود و دیگران می شود.
صداقت در سیر و سلوک یکی از مهمترین ارکان طریقت می باشد زیرا اگر انسان با خداوند خود صادق نباشد مسلماً با خلق خدا هم نمی تواند صادق باشد، صدق در گفتار آن زمان ارزشمند است که قلب آن را تائید کند، یعنی کلام صادق از قلب انسان مخلص بر زبانش جاری گردد.
در طریقت بما آموخته اند که سیرت سالک باید بی آلایش باشد، و این حال ممکن نگردد مگر آنکه سالک قلب خود را برای حق از هر ناراستی وکدورت پاک سازد.
سعدی زیبا سروده است:
طاعت آن نیست که بر خاک نهی پیشانی
صدق پیش آر که اخلاص به پیشانی نیست
در طریقت بما آموخته اند که در آشکار و نهان با خداوند خود و خلق خدا به درستی و صدق عمل کن، بعبارتی صدق در گفتار، صدق در عمل و صدق در نیت نشانه درستکاری است.
حضرت حافظ فرماید:
ز شَست صدق گشادم هزار تیر دعا
ولی چه سود یکی کارگر نمی آید
اخلاص و صدق در سیر و سلوک زیباترین هدیه ای است که عاشق به محضر معشوق خود نیاز می کند.